مکانیک خاک یکی از دروس پایه و مهم در مهندسی عمران است که به بررسی خواص فیزیکی و رفتار مکانیکی خاک در برابر بارهای وارده (از طرف سازه) میپردازد. این بارها از طریق یک المان واسطه بنام پی به خاک منتقل میشوند که طراحی آن موضوع اصلی درس پیسازی است. برخلاف آنچه تصور میشود، دروس مکانیک خاک و پیسازی کاملاً مفهومی هستند و درک عمیق مفاهیم پایه و بنیادی در آنها، رمز موفقیت در یادگیریشان میباشد. مباحث مطرح شده در درس مکانیک خاک و پیسازی به شرح زیر میباشند:
۱-مبانی مکانیک خاک (خواص خاک، ترکیب خاک و روابط وزنی و حجمی، شناخت خاک، طبقهبندی و نامگذاری خاک و مبحث تراکم خاک)
۲-بررسی جریان آب در خاک (تراوش یکبعدی و دو بعدی)
۳-مفهوم تنش مؤثر
۴-توزیع تنش در خاک (محاسبه اضافه تنش در خاک با روشهای بوسینسک و تقریبی ۲ به ۱)
۵-نشست خاک (محاسبۀ نشست تحکیم، نشست آنی، تحکیم ثانویه و مبحث سرعت تحکیم)
۶-مقاومت برشی خاک (مفاهیم اولیه و پایه در مقاومت برشی و آزمایشهای مقاومت برشی خاک)
۷-پایداری شیروانیهای خاکی (بررسی پایداری شیروانیهای محدود و نامحدود)
۸-فشار جانبی خاک و دیوارهای حائل (محاسبۀ فشار سکون، محرک و مقاوم و بحث پایداری دیوارهای حائل)
۹-پیهای سطحی (ظرفیت باربری، نشست و طراحی پیهای سطحی)
۱۰-پیهای عمیق (بررسی ظرفیت باربری و نشست در شمع و گروه شمع)
۱۱-کاوشهای زیرزمینی (بررسی آزمایشهای صحرایی)
بودجهبندی سؤالات آزمون سراسری در درس مکانیک خاک و پیسازی در شش سال اخیر به شرح زیر است: