اتصالات فولادی در ساختمان‌های اسکلت فلزی: انواع و مشخصات

مقدمه

ساختمان‌های اسکلت فلزی از مواد فلزی بهره می‌برند و اتصالات اعضای اصلی مهمترین جزء‌های این ساختمان‌ها هستند. در این مقاله، به معرفی و توضیح انواع اتصالات اعضای اصلی ساختمان‌های اسکلت فلزی می‌پردازیم. این اتصالات شامل اتصالات تیر به ستون (گیردار یا صلب)، اتصال مفصلی، اتصال گیردار (صلب) و اتصال نیمه گیردار می‌باشند.

۱٫ اتصال مفصلی

اتصال مفصلی یکی از شایع‌ترین اتصالات در ساختمان‌های اسکلت فلزی است. در این نوع اتصال، تیر به ستون به وسیله اجزاء اتصالی متشکل از مهاربند و بولت‌ها متصل می‌شوند. منظور از اتصال مفصلی این است که در این اتصال هیچ‌ گونه لنگری برای انتقال بین اعضا وجود ندارد و تنها نیروهای موجود در محل اتصال، نیروهای برشی و محوری می‌‌باشند. صلبیت این اتصالات ناچیز می‌‌باشد و اعضای تشکیل‌‌دهنده اتصال دارای دوران و چرخش زیادی نسبت به یکدیگر می‌باشند. به همین علت توانایی انتقال لنگر خمشی ما بین اعضای تشکیل‌‌دهنده‌‌ی اتصال را ندارند. مبحث دهم مقررات ملی ساختمان این نوع اتصال را اتصال ساده یا اتصال انعطاف‌پذیر می‌‌داند.

۲٫ اتصال گیردار (صلب)

اتصال گیردار (صلب) نوعی از اتصالات سخت است که معمولاً در ساختمان‌هایی که نیاز به استحکام بالا دارند، استفاده می‌شود. در این نوع اتصال، تیر به ستون به وسیله مهاربندها و بولت‌ها محکم متصل می‌شوند. منظور از اتصال گیردار این است که در این نقطه از اتصال لنگر خمشی داریم و این لنگر باید به وسیله این اتصال بین اعضای تشکیل‌دهنده‌‌ی اتصال منتقل شود. این‌گونه از اتصالات صلبیت بالایی داشته و اعضای تشکیل‌دهنده‌ی اتصال چرخش و دوران بسیار ناچیزی نسبت به یکدیگر دارند. زاویه بین اعضا در قبل و بعد از انتقال نیرو تقریباً ثابت است؛ به همین علت می‌ توانند لنگر خمشی بالایی را تحمل و انتقال دهند. مبحث دهم مقررات ملی ساختمان از آن‌ ها به عنوان اتصال خمشی کاملاً گیردار یاد می‌‌کند.

۳٫ اتصال نیمه گیردار

اتصال نیمه گیردار نوعی از اتصالات است که دارای سختی ای بین صفر تا بی‌نهایت می‌‌باشد. این اتصالات قابلیت انتقال لنگر خمشی را دارند ولی نه بطور کامل، زیرا سختی آنها باعث ایجاد دوران در ناحیه اتصال می‌‌شود. اجرای اتصالات نیمه گیردار در بین اجرای اتصال مفصلی و اتصال گیردار (صلب) قرار دارد. معمولاً از نبشی‌های نشیمن به عنوان جزء اجرایی در زیر تیر و از ورق‌های روسری به عنوان جزء اجرایی در روی تیر استفاده می‌شود. این اتصالات به تیر اجازه دوران داده و از ورق‌های روسری برای انتقال نیروی لنگر خمشی استفاده می‌کنند.

 نتیجه‌گیری

اتصالات اعضای اصلی ساختمان‌های اسکلت فلزی اهمیت بسیاری دارند و باید به دقت طراحی و اجرا شوند. انتخاب نوع اتصال مناسب باید با توجه به نیازهای ساختمان و استانداردهای مربوط به ساختمان‌های فولادی صورت گیرد. اتصالات مفصلی، اتصالات گیردار (صلب)، اتصال نیمه گیردار و اتصال گیردار تیر به ستون از مهمترین انواع اتصالات هستند.